De ontplofte puist van Rocco op Palmzondag

Een dag geen dienst, en toch aan corona geen ontsnappen. Bijna gelyncht wegens hooikoorts (nog meer cetirizine en ik geraak mijn bed niet meer uit), bij het passeren van wat fletse bloemen in de supermarkt kon ik een nies niet onderdrukken, voorbeeldig in de ellenboog gedoken, ik kijk terug op en ontmoet grafstilte en kildodende blikken; nog even en ze trekken hun machetes en maken me af. Iedereen zou nog liefst rondlopen als een pestdokter, wat lijkt dit op carnaval in Venetië.

Volgens de welgevulde vlaamse viroloog zal alles blijvend veranderen, nooit zal ik onze kleinkinderen met snotneus mogen troosten… werkelijk? De menselijke gewoonten, tradities en rituelen zijn bijzonder weerstandig aan verandering, ze keren altijd terug tot hun evenwicht; de vrolijke viroloog heeft in het eerste jaar aan de universiteit geleerd dat dit in een cel en een lichaam homeostase heet, een maatschappij gedraagt zich identiek. Over een paar maanden lebberen we mekaar weer massaal af en recupereren onze uitgestelde vliegreis. Net zoals mensen blijven roken en creperen van longkanker, blijven zuipen en tegen lichtsnelheid kinderen doodrijden. Nil novi sub sole. Vroegere epidemies hebben blijvende verandering gebracht, schoonheid zelfs, maar niet in het menselijk gedrag. Ook dan mag je aan Venetie denken. Dankzij de Pest creëerde Tintoretto daar het hoogtepunt van de renaissance kunst in de Scuola Grande di San Rocco.

Rocco, bij ons Sint Rochus, ( in elke provincie vind je wel een Sint Rochus straat en /of kerk) showt altijd quasi erotisch zijn linker been, nochtans is hij niet de heilige van de raamprostitués.De betere kijker merkt een weinig elegante bruinzwarte puist op het bovenbeen, een bubo van de Pest, Rocco overwon die natuurlijk.

Ribalta San Rocco, nu in Valencia

Hoe een moordende klotemicrobe eindeloze schoonheid achterlaat. Wat is de echte Plaag? Coronavirus of hoe wij ermee omgaan? Politiek gekibbel, corruptie die plots in het felle daglicht staat en geld geld geld…..we zijn even in quarantaine en het flakkert alweer op. Iedereen wil compensatie en meer. Een integer arts bood geneeskunde aan het volk, in de Sint Rochusstraat, en bestrijdde de commerciele plaag in de geneeskunde. Dank je Dirk Van Duppen dat jij meer moed had te helpen in de buurt van mijn kinderjaren dan zoveel anderen, mezelf inbegrepen. Laat Corona je werk niet overschaduwen.

Angst, Cola en Cash

Onze buurvrouw heeft zichzelf opgesloten, niet dat ze enig symptoom heeft maar de buietnwereld is te gevaarlijk geworden , voor alle rantsoenen en behoeften komt haar zoon pakketjes voor de deur zetten. Ze heeft dan ook de gezegende leeftijd van 59 jaar bereikt en dankzij het coronavrius durft ze dit jaar geen paar runnersschoenen verslijten. Onze huispsychiater en melior alter post steeds meer vervolgreceptjes, een raadpleging wordt onbereikbaar en tussen supermarkt en boodschappenlijst staat angst, die de hele dag blijft en ook wanneer men slapen gaat.Angst doet rar dingen met een mens. Het maakte België heel even kosmosberoemd in 1999 toen het hot item op radio TV en kranten (nvdr: gebruikelijke media uit de vorige eeuw) meerdere gevallen van ziekenhuisopname na drinken uit vergiftigde colablikjes in de schijnwerper plaatsen. Smullen geblazen, schelden op het iconische flesje, de Minister moest maatregelen nemen. Een klassiek voorbeeld van een sociogene stoornis, we hebben een textbookcase geschapen. Dacht je dat Amerikanen die vliegende schotels zien wat raar zijn, in België kunnen we er ook wat van. Het heeft enkele auteurs een mooie publicatie in de topper The Lancet opgeleverd. Publicaties zijn de cash waarmee een wetenschapper zin krijgt in masturberen.

Angst doet rare dingen met een mens, je gaat er bijvoorbeeld door staken omdat je achter de kassa onder de Zwarte Leeuw zit. Betaal ons dubbel en we worden maar half zo ziek, in deze tijden gelooft niemand meer in wonderen maar wel dat cash ons tegen ziekte beschermen kan? Tot zover de solidariteit. Terwijl ik dit schrijf klinkt handgeklap en belgerinkel in de straat ( ik ga niet voor mezelf klappen, er zijn heel veel mensen in de zorg bij ons op de diensten die zich zo snel en knap hebben aangepast aan deze crisis die dat echt verdienen). Je hebt geen glazen bol nodig met hoe het de mensen van de zorg zal vergaan over enkele maanden.  De crisis moet betaald worden, er zal bespaard worden op personeel, het aantal beden zal verder moeten inkrimpen en de langbeloofde aanpassing van de lonen van verpleegkundigen zal uitblijven. Ik ben een monetaire sukkel die in een UZ werkt en daar geniet van de boeiende job en uitdagingen, het risico is reëel dat onze verloning beperkt wordt, in de kleine lettertjes staat die mogelijkheid. Alle uitbreiding is preventief ( en wijselijk) on hold gezet. Als we nu eens allemaal elke avond om 8 uur 1 ( één) volledige euro storten om de mensen in de zorg eindelijk de langverwachte uitbreiding te beiden en verbetering van hun situatie te financieren. Eén Euro per dag per Belg, wat een fortuin!

Collateral damage

Elke dag om 11 uur zitten we op het tipje van onze stoel, mooi twee meter van elkaar verwijderd, want dan krijgen we de situatie in ons ziekenhuis te horen ( en ergens in de mediamist worden tegelijk onvolledige Belgische cijfers vrijgegeven, waar iedereen allerlei conclusies uit trekt die er niet in te vinden zijn). Niet zoveel doden, zou je wel durven denken, minder dan de jaarlijkse griep tot nu toe. Maar over heel wat slachtoffers wordt niet gesproken. Mensen opgenomen in psychiatrisch centra waar tot heden niet mag getest worden, dus ben je zwaar depressief en wordt je ook nog even in eenzame opsluiting geduwd omdat je wat gehoest hebt, een lief gezicht, een aanraking om te troosten: vergeet het.  De aangerichte schade kan niet gemeten worden.  De geboorte van een kind, een niet naief rooskleurig  feel-good-gebeuren, zeker niet in een derdelijnscentrum als het onze waar vroeggeboorte en ernstige verwikkelingen tijdens de zwangerschap onze dagelijkse strijd vertegenwoordigen, net in die situaties kan een troostende aanraking zo helend werken. Ik wandel al lang niet meer op wolkjes na het afwerken van een moeilijke operatie, t is te hopen dat na 30 jaar de vak-kennis en -kunde erin zit; maar iemand kunnen troosten… dan fiets ik naar huis zwevend zoals ET rond het mega-aardevirus.

Troosten, verdomd moeilijk nu we allemaal sociaal geremd worden. Wat een demper dat de grootouders niet bij de baby en de mamapapa kunnen, het lijkt als in die films uit de jaren 50, achter glas eens naar de baby wuiven. Het kindje is zo bijziend dat jij niet meer dan een geluidloze kleurvlek aan de horizon bent. Zoals bij een filmster gluren door het glas van de auto, snel vertrekken en dat is het. De teleurstelling zal niet gemeten worden. Ouders die met hun zieke peuter niet naar de spoed durven en dus te lang wachten. De niet-meer-zwangere vrouw die we ‘s  nachts de ambulance belt.Ze had heel de dag buikpijn gehad, durfde niet naar de spoed komen ( angst? Waarvoor? We blijven open voor iedereen met een probleem, bevallingen stoppen niet en gebroken benen evenmin en bij ons is het waarschijnlijk veiliger dan bij je kindjes thuis). Nu lag haar veel te vroeg geboren kind zwak te spartelen in de toiletpot, hadden we dit kunnen vermijden? De baby zal niet in de Covidcijfers komen, net zo min als de nog-eventjes -zwangere vrouw die wel erg lang gewacht heeft met haar bloeddrukproblemen om langs te komen (het was angst voor besmetting) en hopelijk krijgen we de tijd om haar baby voor een vroeggeboorte te sterken. Een Amsterdamse collega ‘zoomt’ me over zwangerschapsstuipen (eclampsie), een levensgevaarlijke toestand voor baby en moeder, uit de bek schuimende comateuze zwangere, onder gierend zwaailicht weggevoerd omdat ze niet naar de arts/ verloskundige durft ondanks 2 dagen knallende hoofdpijn. T’ is geen Covid, net zo min als ‘le malade imaginaire’, waarover later meer.

De roos en migraine

Zes (6!)verschillende hooggeleerde procedures of protocols om Covid bij zwangeren aan te pakken hebben zich vandaag in mijn mailbox genesteld, je hebt de keuze uit gerespecteerde internationaal zelfbenoemde referentie clubjes met klinkende acronymen als ISUOG , ISIDOG, FMF, WHO of de meer nationale en regionale varianten om dan nog maar te zwijgen over onze huisproductie van protocols. Door de massa goedbedoelde richtlijnen nemen onzekerheid en discussies toe, het gezond verstand wordt begraven onder een bedje van witte procedurebloemen. In plaats van zelf na te denken wat er zinvol en veilig is begint men eindeloos discussies over welke regeltjes er gevolgd moeten worden, een diepmenselijke drang tot geleid worden door geboden die ellende baart al van voor Mozes en zijn 10, via Romeinen en Carolingers, een verlamd Russisch Tsarenrijk en een check-and- control Amerika dat geparalyseerd wordt als iets buiten de regeltjes valt. De Belg die zijn plan trekt heeft net dankzij dat je- m’en-foutisme tot nu overleefd. Best grappig hoe één patiente een gestage stroom van collegae die fysiek of telefonisch dringend met mij moeten overleggen omdat de dame het had aangedurfd een situatie te scheppen waar we geen protocol voor hadden; gelukkig zijn er van die hele nuchtere helder denkende infectiologen en tropenartsen die dat zonder protocol kunnen oplossen. Met beperkte middelen werken, we zijn het hier niet gewoon en plots moeten we wel, wat Afrikaanse ervaring en mentaliteit komt nu extra goed van pas ( en bespaart ook buiten deze gekroonde tijden menige zwangere bij ons zinloze onderzoeken maar dat is een ander verhaal). En toch een nieuw stel hersenen na zo een dag is welkom boven mijn gemaskerde bakkes.

Eén of ander goede ziel deelde witte rozen uit bij de uitgang van het ziekenhuis, best een mooi gebaar, doet me denken aan het intens eenvoudige lied ‘The Rose’ dat sluit met ‘just remember in the winter far beneath the bitter snows, lies the seed that with the sun’s love in the spring becomes the rose’, ik zing het elke avond en alleen al mijn zwijgen daarna maak de wereld een mooiere plek.

Het zou natuurlijk ook kunnen dat een lading niet verkocht geraakte rozen uit Kenya werd verkwanseld, maar dat maakt ze niet minder mooi, met een andere naam ruiken ze even zoet…

30 maart 2020 frietpotten en maskers

‘als nen Belg iet hee, dan heeft hem iet verkeerd gegeten’ doceerde ( wijlen) Prof Luc Eyckmans ons, ook al betrof het eigenlijk één of andere ernstige infectie.  Ja, de Belgen en hun spijsvertering, je zou soms denken dat wij een uitvinding van onze darmen zijn om zicht voort te beewegen en planten. Schrijf je een pillletje voor, komt direct die vraag ‘voor of na t eten?’. Je zag het in alle media, toiletpapier is van levensbelang en wordt in containerhoeveelheden gehamsterd. De Belg en zijn frieten is nog zo’n cliché waar we graag aan voldoen, wat een ramp dat  de beschikbaarheid van vettig gebakken aardappelstokje door het coronagebeuren beperkt wordt. Een grote zorg van de oudjes ( zeg maar onze ouders hier) was dat ze nu geen frietjes konden gaan halen, en of we niet voor een nieuwe frietpot kunnen zorgen? We hebben onze 81-plussers veiligheidshalve  nog voor de regeringsmaatregelen in quarantaine gestoken, maar aan frietjes hadden we  niet egdacht. Snel online bij de koele blauwe en de commerciele ballon naar de top-tien frietketels gezocht, dat blijkt tegenwoordig frituurpan te heten. Dit om het onderscheid met de dry fryer te maken, een toestel waarvan een exemplaar in onze kelder kwijnt na het uitstoten van vervaarlijke brandgassen durven we heet enkel nog in open lucht gebruiken en onze Oma is niet zo te vinden voor dat nieuwerwetse spil. Doch in Belgie is de hele top-tien ‘tijdelijk uitverkocht’,  de Belg leeft in een mooi input-output evenwicht en heeft zich voorbereid tot de massale huiselijke productie van frietjes, waarna we met zen allen ons gat mooi kunnen opblinken.  Uiteindelijk si vandaag de nieuwe frituurpan aangekomen, de grootste nood bij onze geïsoleerde oudjes kan gelenigd worden. Voor die glimlach alleen al ( via Zoom natuurlijk) doe je het! Niet iedereen werkt even braaf en gaat op zoek naar het levensnoodzakelijk via de officiele kanalen. Vorig week werd één van onze triagisten ( de mensen die aan de ingang van het ziekenhuis en de spoedafdeling mensen vragen naar Covid symptomen) gewoon tegen de muur geplakt en ging de dader met een doos maskers lopen. Deze morgen checken we de speciale Covid set voor spoedsituaties op de verlosafdeling en ja hoor!..; iemand is met de speciale beschermingsmaskers weg. Het is mooi aandacht te besteden aan de zogezegde opflakkering van sociale steun, en dat we elkaar ineens gaan groeten op straat. De werkelijkheid lijkt me dat hoe meer kritisch de toestand wordt, hoe meer het elk voor zich is. Gisteren eens goed opgelet  tijdens de wandeling, niet bepaald veel mensen goedendag horen of zien zeggen, grauwe blikken die bij het grijsgeworden weer passen. Hoe vaak mensen kunnen liegen ( naar het schijnt worden we dagelijks 10 tot 200 keer belogen); alle excuses zijn goed om toch het ziekenhuis binnen te dringen, op bezoek te komen als dat voor de anderen niet mag.; en dan de woede en het schelden wanneer je mensen erop attent maakt dat de komedie niet geslaagd is en hier stopt. Doch, het komische zicht van al die mooie en vrolijke handgemaakte stoffen maskers die we nu dragen, ik hoop dat we die nog lang mogen blijven gebruiken en dat achter elk masker een glimlach schuil gaat

Nog meer dagboek

Het dagboek is hot: thuisgekluisterden; spoedartsen, geïnterneerde influencers, iedereen wil de eigen isolatie opheffen door te delen en je moet je medium met iets opvullen wanneer het echte nieuws zich beperkt tot ‘de situatie is ongeveer zoals gisteren, hier en daar minder ernstig , elders meer ernstig’.. Verhalen vertellen was altijd een remedie om eenzame afzondering te verlichten, we hebben er de mild-erotische Decamerone ( Bocacio) aan te danken, en een heel stuk projectieve meetkunde (Poncelet, minder populair als bedlectuur). De magistrale beschrijving van destructieve invasie door een onzichtbare vijand werd onovertroffen beschreven door Albert Camus in La Peste. Een feest van herkenning: eerst onverschilligheid en ontkenning, dan de paniek en chaotisch verzet, achterbakse pogingen om het eigen vel te redden ten koste van anderen, berusting en opheffing van de quarantaine wanneer de levenden de cadavers inhalen. De Pest staat dank zij Corona opnieuw wereldwijd in de boeken top-10. Nochtans was voor Camus het onderwerp niet bepaald microbiologisch, de Pest besmet vrije geesten, de puisten zijn totalitaire regimes. Camus was zijn tijd ver vooruit, je leest bij hem ‘Il y a dans l’homme plus de choses à admirer qu’à mépriser’, doet dat je niet denk aan het populaire boekje ‘De meeste mensen deugen: een nieuwe geschiedenis van de mens’( Bregman)? Camus bekladde minder bladzijden en smeedde eens zo knappe inhoudsvolle zinnen.

Zo veel ambitie en inzicht draag ik niet. In de vuurlinie zoals de spoedartsen vind je me momenteel niet; wel daar waar altijd de vergeten slachtoffers vallen,: vrouwen, kinderen, liefde en gezond verstand. Wil je weten hoe het leven dag na dag verloopt in onze tussenhoede dan nodig ik je uit.

poespas

Vroeger geloofden de mensen dat in de kerstnacht de dieren spraken. Vroeger geloofden de luitjes veel, zoals eeuwige liefde, een mens van goede wil , het mannetje in de maan, wijze staatslieden, Duitse kwaliteitsautos en dat een goed gevulde bankrekening niet nodig was om gelukkig te zijn. Destijds slopen boer en boerin de koeienstal binnen om te luisteren naar het verlanglijstje van Bella en Bertha (graag meer luzernhooi met bergkruiden, kan de temperatuur een graadje hoger en of dit jaar onze tochtige kling gefleemd kan worden door een echte stierevent in plaats van de kille pistolet van de inseminator erin geramd te krijgen). Waarna boer en boerin geinspireerd tot rampetampen tussen de balen hooi overgingen, beslisten dat Bella en Bertha rijp waren voor de slacht en zich optutten voor de nachtmis waar toepasselijk een kindje in een stal gedeponeerd werd.
Vroeger geloofde niemand dat je in de kerstnacht naar dieren kon luisteren; nu beschermen oortjes, smartphone met hoogstpersoonlijke playlist en podcasts tegen elk luisteren naar de wereld nabij ons. Zelf behoor ik tot de door straatkat Flodder geadopteerde mensen, en deze elitegroep luistert onder milde doch vaste dwang. Enkele minuten voor 6 uur s morgens wordt zijn vleesverlangen ziedend, Mens moet gewekt worden eerst mauwen vervolgens nagelkrassend verf van de deur schuren. Mens slaapwandelt door het nog kille huis, presenteert een lepel natte brokken en weet dat nu de deur naar de duistere buitenwereld open moet. Snel, anders wordt het onderbeen van Mens met scherpe bijters doorpriemd. Dat is een aangename ochtend, soms denkt Mens : laat Flodder mee in bed slapen dan wordt ons meer slaap gegund. Dergelijke nacht mondt uit een indringende close up van het feline aarssluitsysteem dat exact om 6 uur tegen de neus van Mens wordt geschoven, honger is honger. Deze ochtend van de kerstnacht waren Mens en Kat samen wakker voor woorden weer mauwen werden.
-Dag Mens, hadden we vorig jaar niet afgesproken dat ik ook in het heerlijk doorgezakte grote witte bed kon spinnen en maffen?
-Absoluut Flodder, maar wel alleen als de Grote Poes niet thuis is, we moeten oppassen want de laatste keer had ze je haren ontdekt, ze geloofde niet echt dat ik mijn schaamhaar daar had afgeschoren.
-Maar Mens toch, ik zal er eens een versgekeeld babyratje leggen, dan zal ze t wel begrijpen.
-Denk ik niet jongen, zoveel heb ik hier ook niet te zeggen. Vertel eens waarmee we je dit jaar plezier kunnen doen.
-Het leven is hier best goed, mijn mensen doen wat ik wil. Op tijd en stond een knauw of klauw houdt ze in het gelid. Alleen dat witzwart gevlekt springbokje dat altijd mijn schoteltje wellustig leeglikt, kan je die collega eens vragen niet te jumpen op de zetel waar ik lig, ik wordt daar zeeziek en zeikerig van. Ik zou t zelf vragen maar dat kan alleen deze nacht. En hoe gaat het tegenwoordig met uw kittens, ik zie die zo weinig.
-Hoe moet ik dat uitleggen Flodder? Mensen kwetsen van wie ze houden, wegen splitsen en kruisen. Heb jij ooit welpjes gehad?
Even draaide Flodder zijn hoofd weg, staarde kort naar de tuin waar een oranjeblauwe winterzon schemerde, hij leek een moment verzonken in een verleden-voor-ons. Flodder keerde zich terug naar mij, keek me met zijn glanzendgroene ogen aan:
-Miauw
Onze tijd was voorbij, we hebben elkaar begrepen. De zon straalde een heldermooi jaar tegemoet.